Od 1 stycznia 2019 r. wchodzi w życie nowelizacja ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1467), która wprowadza przedstawione poniżej zmiany. Nieodpłatną pomoc prawą i nieodpłatne poradnictwo obywatelskie przysługiwać będzie osobom uprawnionym, które nie są w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej w prywatnych kancelariach adwokackich lub kancelariach radców prawnych.
Osoby uprawnione, przed uzyskaniem nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego, składać będą pisemne oświadczenie, że nie są w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej. Oświadczenie składać będzie się osobie udzielającej nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego.
Każdy przypadek udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczenia nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego dokumentowany będzie poprzez wypełnienie karty pomocy, która zawiera opinię osoby uprawnionej o udzielonej nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczonym nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim. Karta pomocy składa się z części A i B.
Część A karty pomocy wypełnia osoba udzielająca nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadcząca nieodpłatne poradnictwo obywatelskie. Natomiast wypełnienie części B karty pomocy przez osobę uprawnioną jest dobrowolna. Wypełnioną część B karty pomocy osoba uprawniona osobiście umieszcza w zamkniętej skrzynce znajdującej się przed wejściem do punktu, do której nie mają dostępu osoby postronne.
Przy wypełnianiu karty pomocy należy zwrócić uwagę na numerację punktów. Od 1 stycznia 2019 r. punkty pomocy znajdujące się na terenie powiatu suskiego posiadają przypisaną numerację tj.:
- Punkt Nieodpłatnej Pomocy Prawnej w Suchej Beskidzkiej, ul. Kościelna 5b (Punkt Nr I);
- Punkt Nieodpłatnego Poradnictwa Obywatelskiego w Makowie Podhalańskim, ul. Szpitalna 3 (Punkt Nr II);
- Punkt Nieodpłatnej Pomocy Prawnej w Jordanowie, ul. Mickiewicza 3, (Punkt Nr III).
Pracownik starostwa co najmniej raz w miesiącu odbiera części B kart pomocy. Zgrmadzone w ten sposób opinie stanowią podstawę do przeprowadzenia analizy, czy osoby udzielające nieodpłatnej porady prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego wykonują zadania zgodnie z powierzonymi obowiązkami.
Porady prawne udzielane będą według kolejności zgłoszeń. Rejestracja wizyt odbywać się będzie od poniedziałku do piątku w godzinach 07:30 – 09:30 pod nr tel. 33 875 78 75 lub po zgłoszeniu się do punktu w wyznaczonych godzinach funkcjonowania punktów. Z ważnych powodów dopuszcza się ustalenie innej kolejności udzielania porad. Kobietom w ciąży porady prawne udzielane będą poza kolejnością.
Osobom ze znaczną niepełnosprawnością ruchową, które nie mogą stawić się w punkcie osobiście oraz osobom doświadczającym trudności w komunikowaniu się, nieodpłatnej pomocy prawnej lub nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego z wyłączeniem nieodpłatnej mediacji udzielić będzie można poza punktem albo za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość, po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym.
Punkt w Makowie Podhalańskim zmieni swoją funkcję i zakres udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej. Będzie nosił nazwę „Punkt Nieodpłatnego Poradnictwa Obywatelskiego" i będzie prowadzony przez organizację pozarządową wyłonioną w otwartym konkursie ofert. W punkcie udzielane będą następujące porady: z zakresu spraw mieszkaniowych, zabezpieczenia społecznego, prawa podatkowego z wyłączeniem spraw podatkowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej, dla osób zadłużonych. W punkcie w Makowie Podhalańskim będzie również realizowane zadanie nieodpłatnej mediacji oraz zadania z zakresu edukacji prawnej.
Mediacja ma na celu polubowne rozwiązanie sporu pomiędzy osobami uprawnionymi, zanim sprawa trafi na wokandę sądową. Stroną inicjującą przeprowadzenie nieodpłatnej mediacji może być wyłącznie osoba uprawniona.
Natomiast edukacja prawna obejmuje działania edukacyjne zmierzające do zwiększenia świadomości prawnej społeczeństwa, dotyczące w szczególności upowszechniania wiedzy o:
- prawach i obowiązkach obywatelskich,
- działalności krajowych i międzynarodowych organów ochrony prawnej,
- mediacji oraz sposobach polubownego rozwiązywania sporów,
- możliwościach udziału obywateli w konsultacjach publicznych oraz procesie stanowienia prawa,
- dostępie do nieodpłatnej pomocy prawnej i nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego.
